Giới thiệu chung 
Trong lịch sử, những thuỷ thủ đầu tiên cũng là những kĩ sư điều khiển hàng hải đầu tiên. Khi hành trình tàu bắt đầu chuyển sang hướng mà anh không mong đợi, anh ta bắt đầu chèo thuyền bằng chân và tay để đẩy thuyền đi theo hướng mà anh ta thích hơn. Người thuỷ thủ đã tự nhận ra những điều kiện không mong muốn và đã làm một việc là tạo ra một quá trình dịch chuyển trong giới hạn chấp nhận được do anh tự đặt ra. Từ khi có bánh lái, người thuỷ thủ cầm lái cùng bánh lái đã cải thiện chất lượng và hiệu quả của hệ thống điều khiển. Các hệ thống điều khiển ngày nay, về nguyên tắc, giống hệt như hệ thống điều khiển đã mô tả ở trên.
Sỹ quan máy nhìn đồng hồ vòng quay, hoặc đếm số vòng quay máy chính, rồi so sánh với vòng quay định trước, sau đó tiến hành đóng mở van hơi, hoặc thay đổi lượng nhiên liệu cấp, làm cho vòng quay phục hồi và do vày điều khiển được tốc độ tàu. Nếu sỹ quan máy đứng tách ra ngoài, thay vào đó là một thiết bị dùng để đo độ sai lệch giữa số vòng quay thực tế với số vòng quay mong muốn, rồi nó tự định ra quyết định thay đổi độ mở van cấp nhiên liệu cho động cơ thì hệ thống được gọi là đã tự động hoá. Hệ thống tự động hóa lái tàu đầu tiên dùng một cánh buồm nhỏ gắn trên một cột buồm lái để phục hồi lại hướng đi của tàu.
Năm 1774 James Watt đã thiết kế một động cơ được tự động hoá đầu tiên có dùng một bộ điều tốc quả vàng có liên hệ ngược để điều khiển dòng hơi và do vày là tốc độ động cơ. Các hệ thống trước đây thường rất đơn giản và tự tác động. Tự tác động (hay là tác động trực tiếp) nghĩa là quá trình điều khiển cũng còn cấp năng lượng cần thiết để điều khiển cơ cấu thực hiện.
Tài liệu này chủ đích dùng cho sinh viên ngành máy tàu thủy, những người sau khi tốt nghiệp sẽ thường xuyên làm việc trong môi trường quốc tế mà tiếng Anh được dùng phổ biến. Do vậy, một số khái niệm cơ bản, một số thuật ngữ, thậm chí cả một số chú thích trên hình cũng được để cả ở Tiếng Anh và Tiếng Việt, hòng giúp người đọc sau này bớt khó khăn khi tìm các thuật ngữ tự động điều khiển trong Tiếng Anh